Łatwość formowania tworzyw sztucznych, ich niewielka masa przy znacznej wytrzymałości, a także niskie koszty produkcji sprawiają, że plastik zdominował niemal każdą dziedzinę życia. W jaki sposób nadaje się plastikowi pożądany kształt? Jest na to kilka sposobów. Przyjrzyjmy się im bliżej. Dowiedz się, jak powstają produkty, z których korzystasz na co dzień!
Przetwarzanie plastiku jest możliwe dzięki temu, że pod wpływem temperatury zyskuje on plastyczność, a po ostudzeniu nabiera twardości. Co ważne, kolejne cykle ogrzewania i chłodzenia nie pogarszają jego właściwości, więc materiał ten można przetwarzać wielokrotnie.
Formą wyjściową tworzyw sztucznych jest granulat, ewentualnie płatki. To drobiny o regularnych kształtach, które wsypuje się do maszyn nadających plastikowi konsystencję umożliwiającą dalszą obróbkę. W jaki sposób można przetwarzać plastik?
Wytłaczanie plastiku
"Jedną z bardzo popularnych metod przetwarzania tworzyw sztucznych jest wytłaczanie - mówi specjalista z Pol-Service Majcher. - Służą do tego wytłaczarki jedno-, dwu- lub wieloślimakowe. Granulat trafia do układu plastyfikującego. Tam przez ogrzanie uzyskuje postać płynną, którą następnie transportuje się układem przenośników ślimakowych do głowicy o odpowiednim kształcie. W zależności od tego, jaki jest kształt głowicy, uzyskuje się inny plastikowy wyrób. Po wytłoczeniu tworzywo jest schładzane, dzięki czemu zachowuje swoją formę".
W ten sposób powstają wyroby o podłużnych regularnych kształtach,np. profile, listwy, uszczelki, lamówki czy taśmy.
Wtryskiwanie i formowanie próżniowe tworzyw sztucznych
Ponieważ ogrzany plastik ma postać płynną, można go wtryskiwać, co przypomina nieco odlewnictwo. Tę metodę wykorzystuje się do wyrobu pustych w środku elementów o nieregularnych kształtach i cienkich ściankach. Polega ona na stworzeniu formy i pokryciu jej wnętrza cienką warstwą upłynnionego plastiku przez wtryskiwanie. Po ostudzeniu i stwardnieniu tworzywa forma jest usuwana.
Tworzywa sztuczne można też formować próżniowo. Aby to zrobić, folię lub płytę z tworzywa sztucznego należy upłynnić, a następnie zassać ją tak, aby ściśle przywarła do formy. Ta metoda, mimo wyższych kosztów, ma wiele zalet. Pozwala wielokrotnie wykorzystywać jedną formę, daje wysoką powtarzalność produkcji i jest odpowiednia do wyrobów o bardzo cienkich ściankach oraz sporych rozmiarach. W ten sposób powstają m.in. otwarte pojemniki oraz butelki.
Inne metody przetwarzania tworzyw sztucznych
Technik przetwarzania plastiku jest znacznie więcej. Tworzywa sztuczne można m.in. spawać i toczyć, a także wydmuchiwać. Nie należy też zapominać o procesach recyklingu, w których - odwrotnie niż w wyżej wymienionych przypadkach - z gotowych wyrobów powstaje materiał wyjściowy, czyli regranulat albo płatki. Tworzy się je przez rozdrabnianie, cięcie i granulację w specjalnie do tego przeznaczonych maszynach.